اوایل پاییز و در پی شدت گرفتن اعتراضات و همچنین فیلترینگ گسترده اینترنت در ایران، وزارت خزانه‌داری آمریکا یک مجوز عمومی جدید با نام General License D-2 را برای معافیت‌های تحریمی جدید وضع و ابلاغ کرد. طبق این مجوز، شرکت‌های آمریکایی قادر خواهند بود برخی سرویس‌های رایگان اینترنتی را به کاربران ایرانی نیز ارائه کنند. حالا این وزارتخانه، جزئیات بیشتری از مجوز عمومی D2 را شرح داده است.
موارد معافیت‌های تحریمی مطابق مجوز عمومی D-2 آمریکا
در صفحه‌ای که وب‌سایت خزانه‌داری آمریکا به این موضوع اختصاص داد، تفاوت‌های اصلی بین مجوز D-1 و D-2 شرح داده شده است.
طبق اطلاعات جدید منتشر شده، مجوز GL D-1 در ۱۸ بهمن ماه سال ۱۳۹۲ ابلاغ شد و از آن زمان تاکنون نوع نرم‌افزارها و سرویس‌های اینترنتی تغییر کرده است. آمریکا برای این‌که توسعه فناوری و نرم‌افزارهای ارتباطی مرتبط را پوشش دهد اقدام به وضع مجوز عمومی جدید D-2 کرده است. به‌طور مثال GL D-2 به صراحت برخی انواع نرم‌افزارها و سرویس‌ها، شامل سرویس‌های ابری را برای صادرات و استفاده کاربران ایرانی مجاز دانسته است.
در واقع مجوز عمومی D-2 تغییرات زیر را برای مجوزها اعمال می‌کند:
- پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی، سرویس‌های تعاملی، گفتگوی ویدئویی، بازی‌های کامپیوتری، پلتفرم‌های یادگیری الکترونیک، ترجمه خودکار، نقشه‌های اینترنتی، سرویس‌های احراز هویت، نرم‌افزارها و سرویس‌های ابری و سایر فعالیت‌های مجاز تحت قوانین تحریم و مبادلات ایرانیان (ITRS) از این پس مشمول معافیت تحریمی می‌شوند.
- صادرات و یا بازصادرات و ارائه خدمات اتصال اینترنتی غیرتجاری شامل سرویس‌های ابری مجاز است.
- سرویس‌های پشتیبانی‌کننده از آزادی اینترنت در ایران شامل سرویس‌های توسعه و میزبانی نرم‌افزارهای ضدسانسور توسط توسعه‌دهندگان ایرانی که به آن‌ها کمک می‌کند اپلیکیشن‌های ضدنظارتی و ضدسانسور خود را ساخته و سایت‌های میزبان اپلیکیشن‌های موبایلی بفرستند از تحریم‌ها معاف خواهد بود.
- سرویس‌های مرتبط با تلفن‌های ماهواره‌ای، گجت‌های دیجیتال، روتر، مودم، سیم‌کارت و کامپیوترهای شخصی دیگر مشمول تحریم نیستند.
به این ترتیب ارائه خدمات مهم از شرکت‌های بزرگی مثل متا، گوگل و اپل نیز به کاربران ایرانی مجاز است. البته همان‌طور که در متن دستورالعمل عمومی D-2 آمده، معافیت این سرویس‌ها محدود به نوع رایگان آن‌ها خواهد بود.
آیا حالا شاهد رفع تحریم‌های علیه کاربران ایرانی خواهیم بود؟
بستگی دارد! این مجوز عمومی صرفاً امکان سرویس‌دهی به ایرانیان را فراهم می‌کند. با این‌حال انتخاب برعهده خود شرکت‌ها خواهد بود. با توجه به پیچیدگی‌های قوانین تحریمی، شاید برخی شرکت‌ها ریسک نقض احتمالی برخی بندها را نپذیرند. با این‌حال حداقل مانع قانونی برای سرویس‌دهی به کاربران ایرانی توسط شرکت‌های آمریکایی تا حد زیادی برطرف شده است.
امیدواریم پس از رفع تحریم‌ها، نوبت به رفع فیلترینگ برسد تا کاربران اینترنت ایران بیش از این تحت فشار نبوده و کسب‌وکارهای اینترنتی نیز بتوانند به مرور رونق بگیرند.