فصل سرما نزدیک است! چگونه گرم بمانیم!؟

درباره نحوه لباس پوشیدن در فصل سرما بایستی این را بدانید که مکان قرارگیری شما بسیار مهم است. به‌طور مثال  لباسی که شما در فصل سرد هنگام رفتن به یک مرکز خرید می‌پوشید با لباسی که هنگام رفتن به کوه می‌پوشید متفاوت است. به‌طورکلی هنگامی‌که هوا سرد است استفاده از یک شال بر روی سر خود می‌تواند در حد یک لباس اضافه به گرم نگه‌داشتن شما کمک کند زیرا در اطراف گردن و سر شما حجم زیادی خون قرار دارد. البته این رگه‌ای خونی نیز به سطح پوست شما نزدیک است که بایستی از سرما دور بمانند. در این یادداشت به این می پردازیم که در زمستان چگونه گرم بمانیم .

خود را بپوشانید

بدن شما می‌تواند از هر سطحی که عایق نشده باشد حرارت از دست دهد. احتمالاً هنگام خروج از خانه مادرتان به شما اصرار کرده که کلاه بر سرتان بگذارید. باید به شما بگوییم که از سطح مقطع سر شما به‌اندازه گردن شما حرارت از بدنتان خارج می‌شود پس حق با مادرتان است و تا می‌توانید سطح کمتری را در معرض هوای آزاد قرار دهید.

مکانیسم بدن انسان به‌گونه‌ای طراحی‌شده که در صورت مواجهه با سرما و کمبود حرارت در بدن، به‌طور خودکار حرارت را ( خون گرم ) بیشتر به سمت ارگان‌های حیاتی بدن می‌فرستد و کمتر حرارت را به سمت ارگان‌های غیرضروری می‌فرستد. به همین دلیل است که در هنگام سرما اولین جاهایی که از بدن شما سرد می‌شود دستانتان و پاهایتان است. این خود یک علامت است که در صورت مواجهه با آن باید بدانید که در گرم نگه‌داشتن بدن خود کم‌کاری کرده‌اید.

یکی دیگر از اشتباهات رایج در پوشاندن خود که بارها و بارها مشاهده کرده‌ایم این است که شخصی جوراب‌های پشمی ضخیم و چکمه‌های بلند و چندین لباس گرم بعلاوه کلاه می‌پوشد ولی به دلیل اینکه صرفاً یک‌لایه شلوار معمولاً جین به پا می‌کند احساس سرما می‌کند. پاها مگر چه گناهی کرده‌اند که بایستی به این صورت پوشیده شوند! در پوشاندن اعضای بدن، مد و غیره را کنار بگذارید و به‌خوبی خود را بپوشانید.

درباره از دست دادن حرارت بدن گفته شد که هر چه سطح مقطع بیشتری در معرض هوای آزاد قرار بگیرد حرارت بیشتری بدن شما از دست می‌دهد. حال بایستی این نکته را نیز در ذهن خود داشته باشید که هرچه رگه‌ای خونی نزدیک‌تر به سطح پوست قرار بگیرند درنتیجه سریع‌تر حرارت از بدن شما خارج می‌شود. به همین خاطر پوشاندن گردن و گوش‌ها و پیشانی از اولویت بالایی باید برای شما برخوردار باشد.

لباس اضافه بپوشید

یک اصل انتقال حرارتی وجود دارد که بیان می‌کند هرچه شما هوای بیشتری را بین لباس‌های خود محبوس کنید حرارت کمتری را از دست می‌دهید. هوا یکی از بهترین عایق‌های در دسترس است پس شما اگر لباس اضافه  بپوشید در حقیقت هوای بیشتری را بین بدن خود و محیط اطراف محبوس کرده‌اید که این یعنی کاهش حرارت ازدست‌رفته. البته از طرفی شما قطر عایق را نیز افزایش داده‌اید که این نیز خود عاملی بر کاهش اتلاف حرارت است. ازاین‌رو است که لباس‌های پشمی اولویت‌دارند زیرا حجم هوای بیشتری را بین الیاف خود محبوس می‌کنند.

چگونگی پوشش قسمت اصلی بدن

 لایه زیرین یا  پایه‌ای فراموش نشود

درباره نحوه پوشیدن لباس بایستی بگویم که اولین لایه لباسی که می‌پوشید برخلاف تصور خیلی‌ها بسیار مهم و حیاتی است. اولین لایه بایستی وظیفه خشک نگه‌داشتن شمارا انجام دهد و اگر این لایه نباشد ممکن است به خاطر حجم زیاد لباسی که بر تن دارید عرق کنید. این آب‌های تولیدی از بدن شما وارد لایه‌های اصلی لباس شما می‌شود و در کار لایه‌های بعدی ایجاد اختلال می‌کند و این آب باعث از دست رفتن بیشتر حرارت می‌شود. البته پوشیدن لباس‌زیر به شما این امکان را می‌دهد که سدی بین بدن شما و لباس اصلی باشد و لباس اصلی را از خیس شدن در امان نگه دارد. البته پوشیدن لایه پایه یا زیرین در فصل گرم نیز توصیه می‌شود.

درصورتی‌که شما می‌خواهید درون هوای سرد ورزش کنید اهمیت این لایه زیرین چندین برابر می‌شود زیرا حجم عرق بدن شما نیز چندین برابر می‌شود.

 لایه میانی

  بعد از لایه زیرین یا پایه‌ای به لایه بعدی یعنی لایه میانی می‌رسیم. این لایه در حقیقت بخش اصلی حفظ حرارت بدن را انجام می‌دهد، پس بایستی دارای یک سری ویژگی‌ها باشد. مثلاً بایستی ضخیم و هم‌زمان سبک باشد تا قابلیت تحرک شمارا کم نکند. همچنین جنس آن بایستی به‌گونه‌ای باشد که بیشترین میزان هوا را درون خود محبوس کند تا از اتلاف حرارت به نحو احسن جلوگیری کند. برای این لایه سویی‌ترهای پشمی بیشترین کارایی را دارند.

لایه سپری!

بعدازاینکه شما  لایه پایه و یا همان زیرین را پوشیدید و بعدازآن نیز لایه میانی را بر تن کردید بایستی مجموعه لباس‌های خود را از باد و باران و برف در امان نگه‌دارید که در اینجا به لایه آخر یا به‌اصطلاح لایه سپری می‌رسیم.

لایه سپری خود به دودسته سخت و نرم تقسیم می‌شوند که با توجه به نیاز شما بایستی یک گروه انتخاب شوند. گروه سپری سخت بدین گونه هستند که لایه‌های قبلی شمارا از هرگونه ورود آب و تأثیر باد در امان نگه می‌دارند ولی به دلیل جنس‌های سخت و ضخیم تحرک در آن‌ها بسیار مشکل است. مثلاً بارانی‌های ضخیم پلاستیکی از این دسته هستند.گروه دوم یعنی لایه‌های سپری نرم گروهی هستند که لایه‌های زیرین شمارا از باد و تا حدودی آب در امان نگه می‌دارند ولی توانایی مقاومت در برابر شرایط سخت آب و هوایی را ندارند و آب به آن‌ها نفوذ می‌کند. ولی مزیت آن‌ها نسبت به گروه سخت هم تحرک پذیری بیشتر و هم تنوع در طراحی بیشتر است. البته با توجه به شرایط آب و هوایی انتخاب نوع لایه سپری بر عهده خود شما خواهد بود.

در رابطه با پوشش پاها نیز بایستی گفته شود که بایستی ما بعد از پوشیدن لایه زیرین و پایه‌ای لایه میانی را ضخیم انتخاب کنیم ولی برای این ناحیه به دلیل کاهش شدید تحرک، پوشیدن لایه سپری آزاردهنده خواهد بود. ما توصیه می‌کنیم شما لایه سپری ناحیه بالاتنه را طوری انتخاب کنید که ناحیه پاها را نیز تا حدودی پوشش دهد و بدین گونه پاها نیز از گزند باد و باران در امان بمانند.

چگونگی پوشش دست‌ها و پاها

در رابطه با پوشش دست‌ها و پاها نیز بایستی همان اصول پوششی قسمت‌های قبلی بدن را رعایت کنیم. یعنی برای پوشش دست‌ها و پاها بایستی همان قانون سه لایه را رعایت کنیم. در اینجا به دلیل مهم بودن تحرک پذیری بایستی به یک سری اصول خاص در انتخاب لایه‌ها توجه کنیم.

برای پوشش دست‌ها بایستی در نظر بگیریم که تحرک پذیری بسیار عامل تعیین‌کننده‌ای خواهد بود لذا در انتخاب نوع پوشش دست‌ها مهم‌ترین عامل تحریک‌پذیری است. پس‌ازاین جهت پوشش‌هایی مناسب هستند که با قطر کم  هر سه لایه را درون خود قرار بدهند. مثلاً برای دست‌ها دستکش‌هایی که دارای یک‌لایه نازک نخی در قسمت داخل و یک قسمت پشمی متوسط در قسمت وسط و یک قسمت ضد آب پلاستیکی و یا چرمی در قسمت خارج می‌تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد. بایستی توجه شود که این دستکش بایستی کل سه لایه را درون یک‌لایه متمرکز کرده باشد تا کمترین حجم اشغال بشود و اصل تحرک پذیری حفظ گردد.

برای پوشش پاها نیز همان سه لایه گفته‌شده بایستی وجود داشته باشد. با این تفاوت که لایه سپری کفش شما محسوب می‌شود و بایستی این لایه به صورتی باشد که هم فضا برای دولایه قبلی وجود داشته باشد و هم اینکه کاملاً ضد آب باشد. وگرنه با نفوذ آب به درون کفش کارایی دیگر لایه‌ها از بین خواهد رفت.

چگونگی پوشش گردن و سر

برای پوشش این ناحیه نیز بایستی همان سه اصل رعایت شود. در اینجا به دلیل اینکه نمی‌توان تمام سر را پوشاند بایستی از کلاه برای ناحیه بالایی سر استفاده کرد. نوع کلاه نیز دقیقاً مثل نوع دستکش بایستی باشد.

 بطری آب گرم

استفاده از بطری‌های آب گرم مخصوصاً هنگام خواب نیز می‌تواند کمک شایانی برای گرم نگه‌داشتن شما باشد، زیرا زمانی که شما به رخت خواب می‌روید مدتی طول می‌کشد تا بدن شما دمای رخت خواب را با دمای بدنتان یکسان کند. این قضیه نیز به قیمت از دست رفتن بخشی از حرارت بدن شما منتهی می‌شود. ولی ما به شما این توصیه را می‌کنیم که از آب گرم در این مورداستفاده کنید تا با حداقل تلفات حرارتی رخت خواب خود را گرم‌کنید.

چگونه در سرما خوابی راحت و گرم داشته باشیم

برای اینکه در سرما خوابی راحت و گرم داشته باشید بایستی به یک سلسله نکته توجه کنید. اول اینکه تا حد امکان بایستی نرخ انتقال حرارت از رخت خواب خود با محیط اطراف را پایین بیاورید. دوم اینکه بایستی تا حد امکان نرخ انتقال حرارت بدن خود با درون رخت خواب را پایین بیاورید. در این صورت می‌توانید خوابی راحت و گرم داشته باشید.

حال سؤالی که مطرح می‌شود این است که چگونه می‌شود نرخ انتقال حرارت بین رخت خواب و محیط اطراف را پایین آورد؟ که جواب بدین گونه است که شما با استفاده از یک پتوی ضخیم و مناسب و همچنین استفاده از یک‌لایه پارچه لطیف در زیر آن می‌توانید این کار را انجام دهید. البته بایستی از تشک‌های مناسب نیز استفاده کنید زیرا نبایستی انتقال حرارت از کف را فراموش کنیم زیرا زمین خود یکی از اصلی‌ترین منابع اتلاف حرارت رخت خواب محسوب می‌شود.

برای کاهش نرخ انتقال حرارت از بدن به رخت خواب نیز همان‌گونه که قبلاً اشاره شد می‌توانید از بطری‌های آب گرم استفاده کنید. اگر هم از اینکه در آغوش یک بطری بخوابید ناراحتید! می‌توانید از پوشیدن لایه‌های پایه یا همان زیرین استفاده کنید. یعنی قبل از رفتن به رخت خواب لباس‌زیر خود بعلاوه جوراب را بپوشید تا اتلاف حرارت بدن خود را به حداقل برسانید.