با گسترش نیاز سازمان‌ها و کسب‌وکارها به تحلیل داده، نگهداری اطلاعات، و یکپارچگی سیستم‌ها، استفاده از پایگاه داده‌ای قدرتمند مثل SQL Server 2019 تبدیل به یک انتخاب حرفه‌ای شده است. سوالی که بسیاری از کاربران مطرح می‌کنند این است که طریقه نصب SQL Server 2019 چگونه است و چه نکاتی برای نصب بهینه باید رعایت شود؟ در این مقاله، به‌صورت کامل و عملی مراحل نصب این پایگاه داده را بررسی می‌کنیم و نکاتی را از تجربه شخصی و منابع معتبر برای راه‌اندازی اصولی آن ارائه خواهیم داد.
پیش‌نیازهای نصب SQL Server 2019
بر اساس مستندات رسمی Microsoft Docs, برای نصب موفق SQL Server 2019 به شرایط زیر نیاز دارید:
- ویندوز 10 نسخه 64 بیتی یا ویندوز سرور 2016 به بالا
- حداقل ۴ گیگابایت رم (۸ گیگ توصیه می‌شود)
- حداقل 6 گیگ فضای خالی روی درایو نصب
- نصب بودن .NET Framework 4.6 یا بالاتر
- دسترسی به حساب Administrator در ویندوز
در تستی که روی یک لپ‌تاپ با ۸ گیگ رم و ویندوز 11 انجام دادم، نصب نسخه Developer به‌راحتی و بدون نیاز به تغییر در تنظیمات پیش‌فرض اجرا شد. همچنین اگر دوست دارید که با کاربرد این نرم افزار بیشتر آشنا شوید به مطلب زیر از سایت زر سلوشن توجه داشته باشید:
اس کیو ال سرور محصولی از کمپانی مایکروسافت است که برای ذخیره سازی و مدیریت اطلاعات در نظر گرفته شده است. به شکل دقیق تر، اس کیو ال سرور یک “سیستم مدیریت پایگاه داده‌های رابطه ای” (RDSM) است. می توان این نام را به دو بخش مجزا نقسیم نمود. اول اینکه اطلاعات در پایگاه داده‌های رابطه ای ذخیره می شود و دوم اینکه اس کیو ال سرور یک سیستم مدیریت کامل است و تنها یک دیتابیس نیست. SQL خود به معنای Structured Query Language (زبان ساختارمند کوئری ها) است. اس کیو ال، زبانی برای مدیریت و اداره کردن سرور دیتابیس است.
مراحل نصب SQL Server 2019 به‌صورت تصویری و گام‌به‌گام
1. دریافت فایل نصب
ابتدا فایل نصب را از وب‌سایت رسمی مایکروسافت دانلود کنید.
اگر قصد استفاده تجاری دارید، باید نسخه Enterprise یا Standard را فعال‌سازی کنید. در این صورت، بررسی گزینه‌های خرید SQL Server از فروشندگان معتبر یا نمایندگی‌های رسمی مایکروسافت توصیه می‌شود.
2. انتخاب نوع نصب
پس از اجرای فایل نصاب، با سه گزینه مواجه می‌شوید:
- Basic (نصب ساده با تنظیمات پیش‌فرض)
- Custom (نصب سفارشی)
- Download Media (برای استفاده آفلاین)
برای کنترل بیشتر، پیشنهاد می‌شود گزینه Custom را انتخاب کنید.
3. اجرای SQL Server Installation Center
در پنجره بازشده، مسیر زیر را انتخاب کنید:
Installation > New SQL Server stand-alone installation
4. بررسی پیش‌نیازها و لایسنس
پس از قبول لایسنس، نصاب سیستم را از نظر نیازمندی‌ها بررسی می‌کند. اگر مشکلی در فایروال یا .NET وجود داشته باشد، در این مرحله هشدار داده می‌شود.
5. انتخاب ویژگی‌ها (Features)
در این مرحله باید ماژول‌هایی را که می‌خواهید نصب کنید انتخاب نمایید. برای اکثر کاربران این موارد کافی است:
- Database Engine Services
- Full-Text and Semantic Extractions
- SQL Server Replication
- Data Quality Services (اختیاری)
6. پیکربندی نمونه (Instance Configuration)
می‌توانید از Instance پیش‌فرض استفاده کنید یا یک Instance جدید با نام دلخواه تعریف نمایید. اگر همزمان چند نسخه SQL نصب می‌کنید، پیشنهاد می‌شود Instance جدید ایجاد شود.
7. تنظیمات سرویس‌ها و حساب‌های کاربری
در این مرحله تنظیمات مربوط به SQL Server Agent و SQL Server Database Engine انجام می‌شود. پیشنهاد می‌شود حالت Startup برای هر دو روی Automatic قرار گیرد.
8. تنظیم احراز هویت
در بخش Database Engine Configuration دو گزینه دارید:
- Windows Authentication
- Mixed Mode (Windows + SQL Server Authentication)
برای انعطاف بیشتر و دسترسی‌های گسترده، Mixed Mode انتخاب مناسبی است. در ادامه رمز عبور کاربر sa را وارد کنید.
9. اتمام نصب و بررسی Summary
در پایان، یک خلاصه از تنظیمات نمایش داده می‌شود و نصب آغاز می‌شود. مدت زمان نصب بسته به سخت‌افزار بین ۸ تا ۱۵ دقیقه است.
جدول مقایسه نسخه‌های مختلف SQL Server 2019
| ویژگی | نسخه Developer | نسخه Express | نسخه Standard |
| مناسب برای | توسعه و تست | پروژه‌های کوچک | کاربردهای تجاری |
| حداکثر حافظه پشتیبانی‌شده | نامحدود | 1 گیگ | تا 128 گیگ |
| قابلیت High Availability | دارد | ندارد | دارد |
| مجوز استفاده | رایگان | رایگان | نیاز به خرید SQL Server |
| پشتیبانی از ابزارهای BI | دارد | ندارد | دارد |
نکات فنی مهم پس از نصب
در ادامه به بررسی برخی از نکات فنی مهم که باید در هنگام نصب در نظر داشته باشیم می پردازیم:
- نصب SQL Server Management Studio (SSMS):
SSMS محیط گرافیکی برای مدیریت SQL است که به‌صورت جداگانه از آدرس زیر قابل دانلود است: - تنظیم فایروال برای دسترسی ریموت:
اگر قصد اتصال از راه دور دارید، باید پورت TCP 1433 را در فایروال باز کنید. - فعال‌سازی سرویس‌ها و انجام بکاپ اولیه:
پس از نصب، بهتر است یک دیتابیس تستی ایجاد کرده و تنظیمات Backup و Restore را بررسی نمایید.
سخن پایانی
نصب SQL Server 2019 فرآیندی ساده اما فنی است که با رعایت مراحل گفته‌شده می‌توان آن را بدون مشکل انجام داد. این پایگاه داده، با امکانات گسترده‌ای که در نسخه 2019 ارائه کرده، گزینه‌ای قدرتمند برای مدیریت داده در مقیاس‌های مختلف است. اگر در حال برنامه‌ریزی برای اجرای سیستم‌های اطلاعاتی، ERP یا حتی نرم‌افزارهای فروشگاهی هستید، راه‌اندازی درست و دقیق آن اهمیت زیادی دارد. همچنین، اگر نیاز به استفاده تجاری از این محصول دارید، پیشنهاد می‌شود از نسخه‌های رسمی استفاده کرده و با بررسی منابع معتبر، اقدام به خرید SQL Server متناسب با نیاز خود نمایید تا از پشتیبانی کامل و به‌روزرسانی‌های امنیتی بهره‌مند شوید.
سوالات متداول
آیا SQL Server 2019 رایگان است؟
نسخه Developer برای توسعه و آموزش رایگان است، اما برای استفاده تجاری باید نسخه Standard یا Enterprise خریداری شود.
SQL Server 2019 را روی چه نسخه‌ای از ویندوز می‌توان نصب کرد؟
روی ویندوز 10 (نسخه 64 بیتی) و ویندوز سرور 2016 به بالا نصب می‌شود.
چطور بفهمیم SQL Server به‌درستی نصب شده؟
با نصب SSMS و اتصال به Instance تعریف‌شده، می‌توان از طریق اجرای Query یا مشاهده Logها صحت نصب را بررسی کرد.
تفاوت Windows Authentication و Mixed Mode چیست؟
در حالت Windows فقط کاربران سیستم می‌توانند وارد SQL شوند، اما در Mixed Mode کاربران می‌توانند با نام کاربری مستقل نیز وارد شوند.