شاید پیدا کردن یک ماهواره گم شده در آسمان در ابتدا ساده به نظر برسد اما قطعا ردیابی 27 هزار جرم سرگردان و در حال پرواز در مدار زمین این کار را بسیار دشوار می‌کند.
یک ماهواره آزمایشی که در سال 1974 به فضا پرتاب شده بود، در دهه 1990 از دسترس حسگرهای زمینی ناپدید شد، اما خبر جالب اینکه این هفته دوباره سر و کله این ماهواره پیدا شد.
برخی از ماهواره‌ها یا زباله‌های فضایی اغلب ممکن است برای سال‌ها ناپدید شوند و این موضوع خطراتی را در مدار زمین که به طور فزاینده‌ای در حال شلوغ شدن است، ایجاد می‌کند. اما، چگونه اشیا در فضا ناپدید می‌شوند؟ آیا اصلا امکان گم شدن در فضا وجود دارد؟
ماهواره گم شده در فضا چه ماهواره‌ای بوده است؟
ماهواره بالون کالیبراسیون مادون قرمز (S73-7) که همان ماهواره گم شده داستان امروز ماست، بخشی از برنامه آزمایش فضایی نیروی هوایی ایالات متحده بود که پس از پرتاب در 10 آوریل 1974، یک ماهواره شناسایی بزرگ به نام KH-9 Hexagon که یک ماهواره 26 اینچی (عرض 66 سانتی متر) را به بیرون پرتاب کرد و آن را به مدار دایره ای 800 کیلومتری زمین رساند.
قرار بود این ماهواره کوچک در مدار باد شود و به شکل یک بالن و به عنوان یک هدف کالیبراسیون برای تجهیزات سنجش از راه دور عمل کند. با این حال، استقرار آن با شکست مواجه شد و به یک زباله فضایی دیگر تبدیل شد.
جاناتان مک داول، یک اخترفیزیکدان از مرکز اخترفیزیک هاروارد اسمیتسونیان، هنگام بررسی داده‌های آرشیوی این ماهواره متوجه شده که این ماهواره یک بار پیش از این نیز در همان دهه 1970 گم شده و پیدا شده و سپس دوباره در دهه 1990 یک بار دیگر ناپدید شده و حالا تقریبا پس از 25 سال پیدا شده است.
رادارهای زمینی و حسگرهای نوری بیش از 20 هزار شی در مدار را ردیابی می کنند و این می‌تواند بسیار مشکل باشد. یک شبکه جهانی از حسگرها وجود دارد که اطلاعات لازم از ماهواره‌های در حال گردش را جمع‌آوری می‌کند اما اکثر اشیا در حال گردش هویت خود را مخابره نمی‌کنند. در عوض، حسگرها به شناسایی مدار یک جسم متحرک و تطبیق آن با مدار تعیین شده یک ماهواره بستگی دارند.
مشکل در مورد این ماهواره دوباره پیدا شده این است که احتمالاً سطح مقطع راداری آن بسیار پایین است و شاید چیزی که دانشمندان ردیابی می‌کنند یک توزیع‌کننده یا تکه‌ای از بالون باشد که درست از بین نرفته است و به خوبی در رادار نشان داده نمی‌شود.
پس از پرتاب یک ماهواره، مهندسان روی زمین تقریباً می‌دانند که قرار است آن ماهواره کجا باشد و در چه ارتفاعی در حال حرکت است. اگر جسمی در آن منطقه تعیین‌شده پیدا شود، می‌توانند بررسی کنند که آیا با اطلاعات مداری آخرین باری که ماهواره دیده شده است تطابق دارد یا نه.
اما اگر مجموعه داده‌های مداری دارید و چیزهای زیادی وجود ندارد که مدار مشابهی داشته باشند، احتمالاً کار آسانی برای مطابقت اطلاعات در پیش رو دارید اما اگر کمی فضای پارامتری شلوغ باشد و مدتی ماهواره مورد نظر را ندیده باشید، تطبیق آن چندان آسان نخواهد بود.
در عین حال ردیابی ماهواره‌ها در مدار زمین‌ایستا – یک مدار دایره‌ای مستقیماً بالای استوا – می‌تواند چالش‌برانگیز باشد زیرا هیچ راداری برای نظارت دقیق بر روی اجسام در استوا وجود ندارد. این یعنی در واقع یک حفره در ردیابی ماهواره‌ها در مدار زمین وجود دارد و اگر ماهواره شما مدار استوا را بچسبد، به راحتی می‌تواند از ردیابی پنهان بماند.
بیشتر چیزهایی که در نهایت در فضا ناپدید می شوند، یا ماهواره های از کار افتاده یا تکه قطعات یک زباله فضایی هستند. شبکه جهانی نظارت فضایی در حال حاضر بیش از 27 هزار شی در حال گردش را در مدار ردیابی می‌کند که اکثر آنها راکت‌های تقویت و ماهواره های عملیاتی و مرده هستند.
از آنجایی که مدار زمین با تعداد فزاینده‌ای از صورت‌های فلکی ماهواره‌ای و پرتاب موشک شلوغ‌تر می‌شود، پیگیری همه این اجرام روز به روز حیاتی‌تر می‌شود.