حساسیت فصلی که بیشتر آن را با نام تب یونجه می‌شناسند یک بیماری آلرژیک و بسیار شایع است. آلرژن‌های زیادی وجود دارد که بدن نسبت به آن‌ها حساسیت نشان می‌دهد. این ذرات در واقع باعث ایجاد تحریک و واکنش آلرژیک می‌شوند.
این بیماری در هر فصل با توجه به گرده و ذرات موجود در آن ظاهر شده و افراد را با علائمی که دارد درگیر می‌کند.
رینیت آلرژیک و چگونگی ایجاد آن
رینیت آلرژیک یا تب یونجه بیشتر در فصل تابستان دیده می‌شود. اما به‌طور کلی این عارضه در همه‌ی فصول سال وجود دارد. همچنین این بیماری در تمامی سنین و برای تمام افراد اتفاق می‌افتد. البته میزان ابتلای جوانان به حساسیت فصلی بیش از سایر افراد است.
گرده‌ی گیاهان اصلی‌ترین دلیل ایجاد رینیت آلرژی به‌حساب می‌آید. درختان و گیاهان مختلف هرکدام در فصل خاصی گرده‌افشانی کرده و باعث بروز حساسیت در افراد می‌شوند. با توجه به منطقه زندگی شما و وجود محرک‌های آلرژی‌زای متفاوت امکان ایجاد این بیماری در بیش از یک فصل نیز وجود دارد.
علائم حساسیت فصلی
علائم آلرژی فصلی شباهت زیادی به بیماری‌های ویروسی مانند سرماخوردگی و عفونت سینوس‌ها دارد. اما نشانه‌های این بیماری تا زمانی که آلرژن در بدن فعال است از بین نمی‌رود. یعنی افراد مبتلا به تب یونجه مدت زمان بیشتری با بیماری درگیر می‌مانند.
همچنین آلرژی ایجاد شده توسط مواد غذایی می‌تواند روی معده و دهان شخص نیز تاثیر بگذارد.
در هر فرد علائم آلرژی می‌تواند شدید یا خفیف باشد. اما به‌طور کلی این علائم شامل موارد زیر است:
- گرفتگی بینی
- آبریزش بینی
- عطسه
- گرفتگی گوش
- سوزش و خارش گلو
- خارش گوش
- آبریزش چشم
علائم زیر نیز با احتمال کمتر وجود دارند:
- تنگی نفس
- خس‌خس سینه
- سرفه
- سردرد
علت ایجاد حساسیت فصلی
سیستم ایمنی بدن معمولا با ورود ذرات خطرناک مانند ویروس و باکتری‌ها اقدام به از بین‌بردن آن می‌کند. گاهی این سیستم در تشخیص ذرات دچار اشتباه شده و با ترشح هیستامین یا مواد شیمایی دیگری نسبت به آن ذره واکنش نشان می‌دهد. این مواد ترشح شده باعث ایجاد علائم تب یونجه می‌شود.
ذرات ایجادکننده آلرژی در هر فصل متفاوت بوده و به شرح زیر است
حساسیت در فصل بهار:
در این فصل با رویش جدید گیاهان و شکفتن گل‌ها و درخت‌ها، همچنین گرده‌‌های علف هرز ذرات زیادی در هوا پراکنده شده که باعث ایجاد تب یونجه در افراد می‌شود.
حساسیت در فصل تابستان:
انتهای بهار و اوایل تابستان زمان گرده‌افشانی گیاهان است. به همین دلیل بسیاری از افراد در این فصل دچار آلرژی می‌شوند. از گیاهانی که بیشترین حساسیت را ایجاد می‌کنند می‌توان به نوع خاصی میخک، چمن، بومادران و علف هرز اشاره کرد.
هوای گرم و مرطوب در رشد قارچ و باکتری‌ها که از عوامل حساسیت‌زا هستند، تاثیر زیادی داشته و این موضوع نیز در افزایش میزان ابتلا به حساسیت در تابستان نقش دارد.
حساسیت در فصل پاییز:
حساسیت‌های ایجاد شده در پاییز شامل خشکی پوست و اگزما، اسهال، خارش و التهاب گلو، مشکلات ریه و تنفسی، خارش پوست و… می‌باشد. برای جلوگیری از ایجاد این مشکلات فرد باید راه‌کارهایی مانند استفاده از ماسک به‌خصوص زمانی که در معرض گیاهان قرار دارد، شستن دست‌ها به‌طور مرتب، استفاده از داروهای ضد حساسیت و عدم مصرف غذاهای آلرژی‌زا مانند کالباس، سوسیس و… را رعایت کند.
حساسیت در فصل زمستان:
با توجه به اینکه علائم سرماخوردگی و آلرژی شباهت زیادی به یکدیگر دارند خیلی از افراد این 2 بیماری را با هم اشتباه گرفته و گمان می‌کنند حساسیت در فصل زمستان وجود ندارد.
رطوبت و احتمال رشد قارچ‌ها، استفاده از لباس‌های پشمی و خزدار و همچنین گردوغبار موجود در هوا می‌تواند باعث ایجاد حساسیت در این فصل شود.
راه‌کارهای پیشگیری از حساسیت فصلی
برای عوامل خارجی و بیرون از خانه نمی‌توان راه‌کار خاصی ارائه داد. اگر نسبت به عوامل داخلی خانه حساسیت دارید، با رعایت نکات زیر می‌توان تا حدودی آن‌ها را خنثی کنید.
- شستن رختخواب به‌طور مرتب و حداقل هر هفته یک‌بار
- از روکش‌های ضد حساسیت برای پوشاندن ملحفه و بالشت استفاده کنید.
- تمامی نشتی‌های آب در خانه را برطرف کنید زیرا رطوبت عامل ایجاد قارچ و در نهایت آلرژی است.
- سطوحی که امکان رشد کپک در آن‌ها زیاد است باید مرتبا ضدعفونی شوند.
- از تمیز کردن یخچال غافل نشوید.
- اگر خانه‌ی شما رطوبت زیادی دارد با استفاده از رطوبت‌گیر آن را کاهش دهید.
- از مواد غذایی مناسب و ضد آلرژی استفاده کنید.
روش های تشخیص آلرژی فصلی
روش تشخیص تب یونجه نسبت به سایر آلرژی‌ها آسان‌تر است. اگر هرساله در فصل خاصی دچار علائم بیماری می‌شوید نشان‌دهنده ابتلای شما به حساسیت فصلی است. پزشک برای درمان معمولا بینی، گوش و گلوی شما را مورد معاینه قرار می‌دهد.
راه درمان آلرژی فصلی چیست؟
مهم‌ترین راه برای درمان این بیماری عدم استفاده از مواد حساسیت‌زا و دوری از عواملی که باعث ایجاد این بیماری می‌شوند است. البته راه‌های دیگری نیز وجود دارد که به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
بهترین داروی حساسیت فصلی چیست
اگر دوری از آلرژن‌ها پاسخ‌گو نبود و به این عارضه مبتلا شدید با مصرف داروهای زیر می‌توان تا حدودی علائم را کاهش داد:
- داروهای تجویزی مانند اسپری بینی استروئیدی
- داروهای بدون نسخه مانند: استامینوفن، دیفن‌هیدارمین، آنتی‌هیستامین‌ها و ضداحقتان‌ها
- اگر حساسیت ایجاد شده در فرد خیلی شدید باشد پزشک تصمیم می‌گیرد برای جلوگیری از عود کردن بیماری از واکسن‌های آلرژی‌زا برای بیمار استفاده کند.
درمان حساسیت فصلی در منزل:
به‌طور کلی نمی‌توان درمان قطعی خانگی ارائه کرد اما برای پیشگیری از این بیماری با کم‌کردن مصرف برخی مواد غذایی می‌توان احتمال ابتلا به حساسیت را تا حدی پایین آورد. این مواد غذایی به شرح زیر می‌باشد:
- میوه‌ها: مصرف میو‌هایی مانند توت، خربزه، موز و پرتقال می‌تواند علائم را تا حد زیادی افزایش دهد. سعی کنید حداقل در زمان ابتلا به حساسیت مصرف آن‌ها را قطع کنید.
- سبزیجات: سبزیجاتی مانند کدوسبز، کرفس و کنگر برای علائم آلرژی مضر است و قبل از استفاده باید آن‌ها را پخته و سپس مصرف کنید.
- لبنیات: آلرژی به شیر به‌خصوص در بین کودکان شایع است. این افراد باید در مصرف غذاهایی که با پروتئین شیر فراوری می‌شوند نیز پرهیز کنند.
- تخم مرغ: وجود پروتئین در تخم مرغ احتمال افزایش واکنش‌های آلرژیک را بیشتر می‌کند.
- ماهی: پختن ماهی پروتئین موجود در آن را از بین نمی‌برد و باعث ایجاد آلرژی در برخی افراد می‌شود.
- گندم و غلات: این آلرژی نیز بیشتر در کودکان دیده شده و معمولا بعد از گذشت چند سال برطرف می‌شود.
- صدف: مواد غذایی مانند میگو و خرچنگ.
- الکل
- نوشیدنی‌های کافئین‌دار
حساسیت فصلی از طریق ذرات آلرژن‌زا ایجاد شده و بسیاری از افراد را مبتلا می‌کند. این بیماری به دلیل ضعف سیستم ایمنی ایجاد می‌شود..
سیستم ایمنی وظیفه دارد بدن را در برابر ویروس، باکتری و ذرات خطرناک محافظت کند. اما در برخی افراد با ورود آلرژن‌ها که خطری برای بدن ندارند، سیستم ایمنی شروع به ترشح مواد شیمیایی کرده و سعی در نابودی آن‌ها دارد.
این مواد شیمیایی باعث بروز علائم آلرژی می‌شود. علائم تب یونجه شباهت زیادی به سرماخوردگی دارد و خیلی از افراد این 2 بیماری را با هم اشتباه می‌گیرند. اما اگر هرساله در فصل خاصی دچار بیماری می‌شوید به احتمال بسیار زیاد شما به تب یونجه مبتلا هستید.
حساسیت در هر فصل به دلیل آلرژی‌زاهای همان فصل ایجاد می‌شود. تاثیرگذارترین راه درمان نیز عدم قرارگیری در معرض آلرژی‌زاها است. البته برای کاهش علائم داروهایی مانند آنتی‌هیستامین‌ها نیز وجود دارد.