گوگل یک موتور جستجوی بسیار محبوب است؛ با این حال در سال‌های اخیر با موارد و مشکلاتی روبه‌رو شده که آینده آن را تهدید می‌کنند و برخی را به این باور می‌رساند که به زودی گوگل فروپاشی خواهد کرد!؟. برای بررسی این موارد همراه ما باشید.
تبلیغات بیشترین درآمد گوگل را تشکیل می‌دهند. موضوعی که باعث شده یکی از بزرگترین تغییرات در صنعت فناوری را شاهد باشیم. بنیانگذاران گوگل در سال‌های اخیر طرز فکر خود را تغییر داده‌اند و با استفاده از تبلیغات، درآمد خود را تامین می‌کنند.
نابودی سنگ بنای گوگل
زمانی که گوگل تنها در حد یک ایده بود، بنیانگذاران گوگل به این موضوع اشاره کردند که:
موتورهای جستجویی که با بودجه تبلیغاتی کار می‌کنند، بدون هیچ شکی به سمت خواسته‌های تبلیغ‌دهندگان می‌روند و از نیازهای کاربران فاصله می‌گیرند.
درست خواندید، این گفته بنیانگذاران گوگل است. موتور جستجویی که در حال حاضر تقریبا تمام درآمد خود را مدیون تبلیغات است! گوگل یکی از بزرگترین و ثروتمندترین شرکت‌های دنیا محسوب می‌شود که البته هم اکنون زیرمجموعه آلفابت است.
جستجو برگ برنده گوگل بود، اما زمانی که در سال 2017 شرکت آمازون در زمینه سرچ محصولات از گوگل جلو زد، پایه‌های این غول جستجوی اینترنتی شروع به لرزیدن کرد.
آمازون در زمین گوگل با آن مبارزه کرد و در نهایت نیز برنده شد. مردم به جای گوگل برای جستجوی محصول مورد نیاز خود، مستقیما آن را در وب‌سایت آمازون جستجو می‌کردند. این موضوع بسیار خطرناک بود چرا که افراد جوان از آن استفاده می‌کردند و این دسته از افراد بیشتر مورد توجه تبلیغات کنندگان هستند. آمازون موفق شد به فرمانروایی گوگل در این زمینه پایان دهد.
تبلیغ دهندگان به این موضوع پی بردند که به جای پرداخت هزینه به گوگل، مستقیما با آمازون کار کنند و یا درون محتوا مانند اینستاگرام و فیسبوک تبلیغات قرار دهند. گوگل در این زمینه عقب ماند و مانند شبکه‌های اجتماعی و همچنین پیام‌رسان‌ها شکست خورد.
گوگل سعی کرد درآمد خود را در زمینه‌های دیگر افزایش دهد؛ با این حال این غول جستجوی اینترنتی نتوانست به موفقیت دست پیدا کند. با تمام تلاش‌های صورت گرفته از سوی گوگل، تجارت‌های دیگر این شرکت تنها 15 درصد از درآمد آن را تشکیل دادند. سایر اقدامات گوگل نیز کار به جایی نبرد.
جنگ تبلیغات؛ لطفا بلاکم نکن!
در اواخر سال 2015، شرکت اپل که بزرگترین رقیب گوگل در زمینه گوشی موبایل محسوب می‌شود، قابلیتی را به محصولات خود اضافه کرد که امکان مسدودسازی تبلیغات را فراهم می‌کرد.
دستگاه‌های مجهز به سیستم عامل iOS سهم بالایی در درآمد گوگل داشتند، به گونه‌ای که 75 درصد درآمد ناشی از تبلیغات موبایل در اختیار این محصولات بود. این درآمد بالا باعث شده بود گوگل سالیانه میلیاردها دلار به شرکت اپل هزینه پرداخت کند تا همچنان موتور جستجوی پیش فرض دستگاه‌های این برند باشد. با وجود این قراردادها، اپل با اضافه کردن قابلیت مسدودسازی تبلیغات، آینده این صنعت را در هاله‌ای از ابهام قرار داد.
در آن زمان کاربران بسیاری از نرم افزارهای مسدودسازی تبلیغات استفاده می‌کردند و اپل نیز چنین رویه‌ای در پیش گرفت. در حقیقت یکی از بزرگترین شرکت‌های فناوری در جهان، با کاربران همراه شد.
نزدیک به یک چهارم کاربران کامپیوتر و لپ تاپ در ایالات متحده آمریکا در سال 2018 از مسدودکننده تبلیغات استفاده کردند. همانطور که می‌دانید، میزان استفاده از گوشی‌های هوشمند رشد سرسام آوری داشته است، بنابراین مسدودسازی تبلیغات روی موبایل ضرر هنگفتی برای شرکت‌هایی مانند گوگل به همراه دارد.
تبلیغات موبایلی یکی از بزرگترین زمینه‌های رشد گوگل در سال‌های اخیر محسوب می‌شود؛ با این حال افراد شروع به مسدودسازی تبلیغات در گوشی‌های هوشمند خود کرده‌اند. تبلیغات موبایل علاوه بر افزایش مصرف باتری گوشی، باعث مصرف بیشتر اینترنت نیز می‌شود. کاربران به صورت میانگین ماهانه 23 دلار هزینه بیشتر برای اینترنت خود پرداخت می‌کنند که دلیل آن، تبلیغات است.
بر اساس تحقیق صورت گرفته، 54 درصد کاربران اعلام کرده‌اند عدم اعتماد به تبلیغات مانع از کلیک کردن روی آنها می‌شود. 33 درصد کاربران نیز به غیرقابل تحمل بودن آنها اشاره کرده‌اند.
شاید جالب باشد بدانید که تنها 0.06 درصد از بازدیدکنندگان روی تبلیغات کلیک کرده‌اند که البته 60 درصد آن اتفاقی بوده است! با توجه به این تحقیق، حتی افرادی که از نرم افزارهای مسدودکننده تبلیغات استفاده نمی‌کنند، علاقه‌ای به کلیک روی آنها ندارند.
بیشتر افرادی که از برنامه‌های مسدودکننده تبلیغات استفاده می‌کنند، ارزش بالایی برای تبلیغ دهندگان دارند. بیشتر این افراد جوان هستند و ترندهای آینده را می‌سازند که این موضوع بسیار بااهمیت است.
اکثر کاربران اینترنت اعلام کرده‌اند از تبلیغات گوگل تنفر دارند. مسدودسازی تبلیغات توسط کاربران تبدیل به تهدیدی جدی برای تجارت گوگل شده است. افزایش تعداد کاربران آنلاین و کاهش بازدید از تبلیغات به معنای کاهش درآمد گوگل است.
در اوایل سال 2017 گوگل در اقدامی غیرمنتظره، تصمیم گرفت به مرورگر خود، کروم ابزاری برای مسدودسازی تبلیغات اضافه کند. این موضوع نشان داد که با وجود بهبود تبلیغات، استفاده از نرم افزارها و برنامه‌های مسدودکننده تبلیغات در حال رشد است.
در سال جاری میلادی گوگل تلاش کرد مسدود کردن تبلیغات در کروم را تبدیل به کاری سخت و طاقت‌فرسا کند. گوگل مبالغ هنگفتی به تولیدکنندگان نرم افزارهای مسدودکننده تبلیغات پرداخت کرد تا تبلیغات آن همچنان دیده شوند.
مردم با سیستمی که گوگل توسعه داده، مشکل داشتند؛ با این حال این غول جستجوی اینترنتی تمایلی به تایید آن نداشت. علاوه بر این موضوع، گوگل ایده‌ای برای زمانی که مردم این سیستم را رد می‌کنند، نداشت. کاربران علاقه‌ای ندارند تبلیغات آنها را دنبال کنند و باعث کاهش سرعت بارگذاری سایت‌ها شوند. کاربران به جنگ گوگل رفتند و بازنده این جنگ، گوگل بود.
یوتیوب یکی از پلتفرم‌های اصلی گوگل برای تبلیغات محسوب می‌شود. گوگل در سال 2006 یوتیوب را خریداری کرد و در مدت زمان کوتاهی آن را به یک وب‌سایت پرطرفدار جهان تبدیل کرد. با وجود بازدیدکنندگان بالا، یوتیوب سودی برای گوگل به همراه ندارد. گوگل قصد داشت با همکاری شرکت‌ها و برندهای بزرگ، یوتیوب را به سوددهی برساند اما نتوانست به این مهم دست پیدا کند.
اواخر سال 2015 گوگل برای یوتیوب اشتراک بدون تبلیغات در نظر گرفت، اما آنطور که باید و شاید نتوانست کاربران را جذب کند. در حقیقت کاربران علاقه‌ای به استفاده پولی از یک سرویس رایگان ندارند. تبلیغات موجود در ابتدای ویدیوهای یوتیوب برای کاربران آزاردهنده هستند و گوگل نیز نتوانسته این سرویس پخش ویدیو را تبدیل به یک بازوی قدرتمند برای سوددهی خود کند.
جمع‌آوری اطلاعات کاربران
محصولات گوگل رایگان و خلاقانه هستند و میلیاردها نفر در سراسر جهان از آنها استفاده می‌کنند. برای دسترسی به این سرویس‌ها به صورت رایگان، کاربران باید اطلاعات شخصی خود را در اختیار گوگل قرار دهند. کاربران علاقه‌ای به تبلیغات در گوگل ندارند؛ با این حال تبلیغات را می‌توان مالیات استفاده رایگان از این موتور جستجو دانست.
گوگل با اقدامات خود توانست کاربران را راضی کند تا با اشتراک اطلاعات شخصی خود، قادر به استفاده رایگان از محصولات و سرویس‌های آن باشند. شاید در نگاه اول چنین موضوعی ایمن و بدون خطر باشد، اما رسوایی‌های زیادی در این زمینه ایجاد شده است. حال رگولاتورها می‌دانند شرکت‌هایی که سرویس‌ها و محصولات رایگان در اختیار کاربران قرار می‌دهند، چگونه درآمدزایی می‌کنند و این موضوع برای آنها دردساز ایجاد کرده است.
کاهش استقبال کاربران از گوگل، افزایش نرم‌افزارهای مسدودکننده تبلیغات، دید منفی کاربران و توجه رگولاتورها به آن، باعث شد این شرکت تصمیم بگیرد تغییراتی در ساختار خود اعمال کند، تغییراتی که اشتباه بودند.
فرصت از دست رفته گوگل
اگر از دست دادن تعداد زیادی کاربر و اذیت کردن تعداد باقی مانده به اندازه کافی بد نمی‌رسد، باید به این نکته اشاره کرد که گوگل در وفق دادن خود با یکی از بزرگترین تغییرات در دنیای وب نیز شکست خورد. استراتژی گوگل از روز اول راه‌اندازی، جمع‌آوری اطلاعات و تبلیغات بود. هر کلمه‌ای که به گوگل اسیستنت می‌گویید، هر اقدامی که با اپلیکیشن‌های گوگل انجام می‌دهد و تمام اطلاعاتی که در دنیای وب رد و بدل می‌کنید، توسط گوگل جمع‌آوری و تحلیل می‌شوند تا روند تبلیغات دقیق‌تر شود.
روش تجارت گوگل به این صورت است که با جمع‌آوری اطلاعات و آنالیز آنها، تبلیغات دقیق را به کاربران نشان دهد. در حقیقت گوگل اعتقاد دارد هرچقدر اطلاعات بیشتری جمع‌آوری و تحلیل کند، دقت سیستم تبلیغاتی آن افزایش پیدا می‌کند. اگر گوگل تمام اطلاعات شما را داشته باشد، می‌داند برای افزایش اثرگذاری تبلیغات آن را کجا و چه زمانی برایتان نمایش دهد. این موضوع شانس کلیک روی تبلیغ و یا خرید آن را افزایش می‌دهد.
شاید چنین روندی مناسب به نظر می‌رسد، اما در واقعیت موضوع فرق می‌کند. ردیابی کاربران و جمع‌آوری اطلاعات آنها باعث اثر مخرب روی تجربه کاربری شده و امکان کلاهبرداری توسط تبلیغات را افزایش می‌دهد. نمایش تبلیغات با دقت بسیار بالا و برای افراد مناسب، تقریبا غیرممکن است.
در گذشته نه چندان دور زمینه تبلیغات یک پیشرفت غیرمنتظره رخ داد. اگر تمام مراحل مربوط به جمع‌آوری اطلاعات و نمایش تبلیغات در دستگاه کاربر انجام شود، امکان نمایش تبلیغات مناسب وجود دارد. کاربر بدون اینکه نیاز باشد اطلاعات خود را در اختیار سرور شرکت‌ها قرار دهد، می‌تواند روی تبلیغات مناسب کلیک کند.
با توجه به این موضوع، دیگر نیازی به جمع‌آوری اطلاعات خصوصی کاربران برای نمایش دقیق تبلیغات نیست و همچنین دیگر شاهد کاهش سرعت سایت‌ها، افزایش مصرف باتری و اینترنت نخواهیم بود.
با افزایش درآمد گوگل، مصرف کنندگان آگاهی بیشتری نسبت به نحوه استفاده این شرکت از اطلاعات شخصی کسب کردند. ما برای راحتی خود، اطلاعات شخصی در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهیم. با فشار رگولاتورها، گوگل در هنگام سرچ نوشته‌ای را مقابل چشمان کاربر قرار می‌دهد که با انتخاب گزینه «موافق هستم»، می‌تواند اطلاعات وی را جمع‌آوری کند. در حقیقت گوگل بخشی از کارهای خود را برای کاربران شفاف‌سازی کرده است!
آیا گوگل فروپاشی خواهد کرد؟
گوگل زمانی دارای میلیاردها کاربر وفادار بود و این شرکت با درآمد حاصل از تبلیغات می‌توانست چندین محصول رایگان را در اختیار کاربران قرار دهد. با کاهش درآمد گوگل، این شرکت تحت فشار قرار گرفته است.
گوگل از سال 1998 تا به امروز یکی از مهم‌ترین شرکت‌های حوزه فناوری بوده، اما دیگر روش تجارت آن دوستانه و خلاقانه نیست. شرکتی برتر محسوب می‌شود که خلاقیت داشته باشد و خلاقیت، نیازمند هزینه است.
درآمد گوگل از تبلیغات کاهش پیدا کرده؛ بنابراین نمی‌تواند سرمایه‌گذاری چندانی روی روش‌های خلاقانه داشته باشد. علاوه بر این موضوع، این شرکت در حال اجرای چندین پروژه ناپایدار است که شاید به سرانجام نرسند. با توجه به روندی که گوگل در پیش گرفته، می‌توانیم باور کنیم که شاید تا چند سال دیگر شاهد سقوط و فروپاشی گوگل باشیم!