وی پی ان چیست؟ چه کاربردی دارد و چرا هنگام استفاده باید مراقب باشیم؟

امروزه امنیت و حریم شخصی از اهمیت بالایی در دنیای اینترنت برخوردار است. ما در گوشی‌های هوشمند و کامپیوترهای خود اطلاعات شخصی زیادی داریم، بنابراین باید به امنیت آن‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشیم. برخی کاربران برای افزایش امنیت خود از وی پی ان | VPN استفاده می‌کنند. در این میان یک سوال مهم پیش می‌آید: وی پی ان چیست؟ قبل از پاسخ به این سوال، اجازه دهید ابتدا به تعریف اینترنت و نحوه کار آن بپردازیم.

تعریف اینترنت چیست؟ اینترنت چگونه کار می‌کند؟

زمانی که به اینترنت وصل می‌شود، از سرویسی استفاده می‌کنید که شرکت ارتباطات در اختیار شما قرار می‌دهد. شما برای دسترسی به اینترنت به مودم/روتر نیاز دارید. کامپیوتر شما توسط اترنت به روتر وصل می‌شود و برای اتصال لپ‌تاپ و گوشی هوشمند خود به اینترنت از وای فای استفاده می‌کنید. حتی اگر برای وصل شدن به اینترنت از دیتای سیمکارت استفاده کنید، تفاوتی در نحوه عملکرد اینترنت ایجاد نمی‌شود.

زمانی که به اینترنت وصل می‌شوید و از آن استفاده می‌کنید، اطلاعات شما در اختیار سرویس دهنده اینترنت قرار می‌گیرد و سپس به اینترنت فرستاده می‌شود. سپس این اطلاعات توسط سرور خوانده شده و موارد موردنیاز را در اختیارتان قرار می‌دهد.

این روند برای باز کردن یک صفحه و یا دانلود تکرار می‌شود. برای اینکه این اطلاعات توسط اینترنت جابه‌جا شوند، نیاز به آدرس دهی است تا معلوم شود این اطلاعات از کجا آمده و به کجا می‌روند. با توجه به اطلاعاتی که جابه‌جا می‌شوند، شیوه‌های آدرس‌دهی متفاوتی وجود دارد؛ با این حال در بالاترین سطح آدرسی وجود دارد که به آن آدرس IP یا نشانی IP گفته می‌شود.

آدرس آی پی IP address

با آدرس آی پی باید آشنایی داشته باشید. آدرس IP دارای 4 عدد کمتر از 256 است که ساختاری مانند 10.2.18.67 یا 34.16.23.198 دارد. از آدرس آی پی برای ارسال و دریافت اطلاعات از کامپیوتر شما و سرور استفاده می‌شود. با توجه به این موضوع، مودم یا روتر شما برای ارسال و دریافت اطلاعات در اینترنت به نشانی IP نیاز دارد. سرور وب معمولا وارد آدرس ای پی می‌شود که معمولا برای آنالیز ترافیک کاربرد دارد. توسط آی پی می‌توان به محل کاربر نیز پی برد. اطلاعات IP کاربران سریع و یا حداکثر 1 ماه بعد از بین می‌رود و آرشیو می‌شود.

در اکثر مواقع چنین رویه‌ای مشکلی برای کاربران ایجاد نمی‌کند؛ با این حال فرض کنید به اطلاعاتی نیاز دارید که حساس هستند و یا در یک منطقه خاص، ممنوع بوده و در اختیار کاربران قرار نمی‌گیرد. در این زمان، نیاز به وی پی ان یا شبکه خصوصی مجازی پیدا می‌کنید.

یکی دیگر از مواردی که می‌تواند برای کاربران دردسر ایجاد کند، وای‌فای موجود در مکان‌های عمومی است. چنین اینترنتی رایگان است و اطلاعات در آن‌ها رمزگذاری نمی‌شوند؛ بنابراین می‌توان توسط این شبکه‌ها به اطلاعات کاربران دسترسی پیدا کرد. با توجه به این موضوع، از اینترنت رایگانی که در مکان‌های عمومی مانند کافی شاپ در اختیار شما قرار می‌گیرد، برای تراکنش‌های مالی استفاده نکنید.

به سراغ مشکل دیگری می‌رویم. بسیاری از سرویس‌های مورد علاقه کاربران در یک کشور خاص کار نمی‌کنند. این سرویس‌ها از سوی دولت‌ها فیلتر می‌شوند و یا خود سرویس در آن کشور خدمات ارائه نمی‌دهد. برای مثال سرویس‌های پخش آنلاین ویدیو مانند Hulu، نتفلیکس و آمازون ویدیو در برخی کشورها در دسترس کاربران نیستند. زمانی که خواهان استفاده از این سرویس‌ها باشید، توسط IP محل اتصال به اینترنت مشخص شده و از دسترسی شما جلوگیری می‌شود. در این موقع کاربران به سراغ VPN می‌روند.

وی پی ان | VPN چیست و چه کاربردی دارد؟ به زبان ساده

در این بخش پاسخ سوال VPN چیست برای شما آماده شده است. وی پی ان یک ارتباط رمزگذاری شده از محل اتصال شما به اینترنت ایجاد کرده و آن را به منطقه دیگری، معمولا یک کشور دیگر ارسال کرده و سپس آن را وارد اینترنت عمومی می‌کند. این رویه باعث تغییر آدرس آی پی شما می‌شود و دیگر محل واقعی اتصال شما به اینترنت مشخص نخواهد شد. سرور به آدرس آی پی جدید دسترسی پیدا می‌کند و آدرس IP اولیه و اصلی در اختیار آن قرار نمی‌گیرد. با توجه به این موضوع، در زمان استفاده از سایت‌های حساس اطلاعات واقعی شما در اختیار آن‌ها قرار نمی‌گیرد.

برخی سرویس‌های آنلاین باتوجه به محلی که در آن زندگی می‌کنید، قیمت‌های مختلفی را برای شما در نظر می‌گیرند. برای مثال برخی از خدمات در ایالات متحده آمریکا ارزان‌تر از اروپا هستند، بنابراین کاربران با تغییر IP خود می‌توانند با قیمت کمتری به آن‌ها دسترسی پیدا کنند.

VPN چگونه کار می‌کند؟

سرویس‌های وی پی ان متعدد در بازار وجود دارند. پس از خرید یکی از این سرویس‌ها، لیستی از کشورهای مختلف روبه‌روی شما قرار می‌گیرد. وی پی ان با توجه به فروشنده آن، به صورت اپلیکیشن و برنامه در اختیار کاربران قرار می‌گیرد و یا نیاز است آن را به صورت دستی تنظیم کرد. زمان اجرای وی پی ان، باید کشوری که سرور VPN در آن قرار دارد را انتخاب کنید تا به صورت رمزگذاری شده به آن متصل شوید. در این زمان، تمام اطلاعات شما داخل یک تونل رمزگذاری شده قرار می‌گیرد و سپس وارد اینترنت عمومی می‌شود.

زمانی که اطلاعات از تونل به اینترنت عمومی وارد می‌شوند، آدرس آی پی عوض شده و دیگر آی پی اولیه شما برای سرور وب ارسال نمی‌شود. در صورت استفاده از وی پی ان باز هم نیاز به روتر یا سرویس‌دهنده اینترنت دارید؛ با این حال تمام اطلاعات شما رمزگذاری شده‌اند و تا زمانی که به سرور VPN برسند، تغییری در آن‌ها ایجاد نمی‌شود؛ بنابراین شرکت‌ها به اطلاعات شما دسترسی نخواهند داشت. زمانی که از ایننترنت عمومی و رایگان استفاده می‌کنید، وی پی ان باعث رمزگذاری اطلاعات شما می‌شود، بنابراین اطلاعات شما به صورت رمزگذاری شده در اختیار افراد قرار می‌گیرد و امکان استفاده از آن‌ها وجود ندارد.

چرا هنگام استفاده از وی پی ان باید مراقب باشیم؟

هنگام استفاده از یک شبکه وی پی ان باید مراقب برخی چیزها باشیم که در واقع مهمترین آنها این است که اعتبار ارائه دهنده سرویس وی پی ان برای ما محرز باشد. استفاده از یک شبکه وی پی ان نامعتبر دقیقا می‌تواند به از دست رفتن امنیت ما منجر شود. در عین حال استفاده از وی پی ان برخی نکات منفی را نیز به دنبال دارد.

اولین مشکل وی پی ان، مربوط به سرعت آن است. اطلاعات شما در هنگام استفاده از وی پی ان به یک کشور دیگر فرستاده می‌شود که فاصله زیادی با محل زندگی شما دارد، سپس این اطلاعات به سرور ارسال می‌شوند و دوباره با طی این مسافت به کامپیوتر و یا گوشی هوشمند شما می‌رسند. با توجه به این موضوع، سرعت اتصال شما کاهش پیدا می‌کند.

مورد دوم، منابع محدود در دسترس سرویس‌دهندگان VPN است. زمانی که افراد زیادی به سرور VPN وصل شوند، سرعت و همچنین پهنای باند به شدت کاهش پیدا می‌کند که برای کاربران دردسرساز می‌شود.

مشکل دیگر این است که برخی مواقع اتصال VPN قطع می‌شود و کاربر از این موضوع بی‌اطلاع است. در این موقع، کاربر همچنان به استفاده از اینترنت ادامه می‌دهد، اما دیگر این اتصال امن نیست. همانطور که می‌دانید، VPN در برخی کشورها قانونی نیست؛ بنابراین نمی‌توان به راحتی به آن‌ها دسترسی پیدا کرد.

در نهایت باید به این موضوع اشاره کرد که برخی از سرویس‌های آنلاین از سیستمی بهره می‌برند که قادر به شناسایی استفاده از وی پی ان هستند و در این هنگام، ارتباط را قطع می‌کنند. برای مثال نتفلیکس برای قطع دسترسی کاربرانی که از VPN استفاده می‌کنند، نویز زیادی تولید می‌کند.