به نظر میرسد پیشتازی اینتل با پردازندههاینسل دوازدهمی آلدرلیک این شرکت، رو به پایان است. شرکت AMD دقایقی پیش از پردازندههای نسل جدید خود موسوم به رایزن 7000 مبتنی بر معماری ۵ نانومتری Zen 4 رونمایی کرد. این پردازندهها با پلتفرم AM5 عرضه خواهند شد و برای استفاده از آنها به مادربورد جدید نیازی خواهید داشت.
پردازندههای رایزن 7000
AMD فعلاً از ۴ عضو اصلی خانواده جدید Ryzen 7000 رونمایی کرده است. این پردازندهها قرار است از پنجم مهرماه روانه بازار شوند. AMD توانست با سری رایزن ۵۰۰۰ موفقیت چشمگیری کسب کند و پس از عرضه رایزن ۶۰۰۰ (مخصوص لپتاپها) دوباره به دنیای دسکتاپ بازگشته است.
تعداد هستههای این سری، نسبت به نسل پیش تغییری نکرده است. با اینحال با افزایش قابل توجه عملکرد و سرعت، AMD ادعاهای بزرگی را مطرح میکند. به گفته این شرکت، ارزانترین عضو خانواده رایزن 7000 یعنی Ryzen 5 7600X تا ۱۷ درصد از سریعترین پردازنده اینتل Core i9-12900K سریعتر است! این پردازنده ۳۰۰ دلاری ۶ هسته و ۱۲ رشته پردازشی به همراه ۳۸ مگابایت حافظه مجموع کش دارد. فرکانس پایه این مدل ۴.۷ گیگاهرتز و فرکانس بوست ۵.۳ گیگاهرتز خواهد بود.
در سوی دیگر، قویترین پردازنده رایزن 7000 مدل Ryzen 9 7950X است. این پردازنده ۱۶ هسته و ۳۲ رشته پردازشی داشته و فرکانس هستههای آن از ۴.۵ تا ۵.۷ گیگاهرتز متغیر است. این تراشه همچنین با ۸۰ مگابایت حافظه کش، تنها ۱۷۰ وات توان مصرفی دارد. این پردازنده همچنین با ۱۰۰ دلار کاهش قیمت نسبت به 5950X با قیمت ۷۰۰ دلاری عرضه خواهد شد.
مشخصات سایر پردازندههای رایزن 7000 را میتوانید در جدول زیر ببینید:
پردازنده | قیمت | هسته/رشته | فرکانس پایه/بوست | مجموع حافظه کش L2+L3 | توان مصرفی |
Ryzen 5 7600X | ۳۰۰ دلار | ۶/۱۲ | ۴.۷/۵.۳ گیگاهرتز | ۳۸ مگابایت | ۱۰۵ وات |
Ryzen 7 7700X | ۴۰۰ دلار | ۸/۱۶ | ۴.۵/۵.۴ گیگاهرتز | ۴۰ مگابایت | ۱۰۵ وات |
Ryzen 9 7900X | ۵۵۰ دلار | ۱۲/۲۴ | ۴.۷/۵.۶ گیگاهرتز | ۷۶ مگابایت | ۱۷۰ وات |
Ryzen 9 7950X | ۷۰۰ دلار | ۱۶/۳۲ | ۴.۵/۵.۷ گیگاهرتز | ۸۰ مگابایت | ۱۷۰ وات |
بهبودهای Ryzen 7000
ایامدی میگوید با بهینهسازیهای انجام شده در ذن ۴، عملکرد IPC تا ۱۳ درصد نسبت به نسل پیش بهبود یافته است. حداکثر فرکانس بوست نیز با ۸۰۰ مگاهرتز افزایش به ۵.۷ گیگاهرتز رسیده است. به این ترتیب عملکرد تکهستهای 79750X نسبت به 5950X تا ۲۹ درصد سریعتر شده که تأثیر مستقیمی در اجرای بازیها خواهد داشت.
علاوه بر این کاربریهایی مثل هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی نیز از بهبود AVX-512 بهره میبرند. این درحالیست که اینتل پشتیبانی از AVX-512 را در پردازندههای نسل دوازدهمی خود غیرفعال کرده است. این اکستنشن البته مصرف انرژی زیاد و کاربریهای محدودی دارد؛ تا جایی که لینوس توروالدز گفته بود امیدوار است AVX-512 مرگ دردناکی را تجربه کند!
ایامدی در پردازندههای رایزن 7000 همچنین عملکرد نسبت به مصرف را بهبود داده است. به گفته این شرکت در توان مصرفی ۱۷۰ واتی، نسل جدید ۳۵ درصد عملکرد بهتر و در توان مصرفی ۱۰۵ واتی، ۳۷ درصد عملکرد بهتری دارد. این بهبود در توان ۶۵ واتی حتی تا ۷۴ درصد هم میرسد. به این ترتیب نهتنها با پردازندههای سریعتری نسبت به نسل دوازدهم اینتل مواجهیم، بلکه تولید حرارت نیز کمتر خواهد بود.
پلتفرم AM5 تا ۲۰۲۵ پشتیبانی میشود
همانطور که گفتیم برای استفاده از رایزن 7000 نیاز به مادربوردهای جدید با پلتفرم و سوکت AM5 خواهید داشت. این چیپست از رمهای DDR5 نیز پشتیبانی میکند و میتواند حداکثر ۲۳۰ وات به پردازنده انرژی برساند. AMD همچنین میگوید کولرهای قدیمی AM4 کماکان با AM5 سازگار خواهند بود.
این شرکت قول داده پلتفرم AM5 را تا سال ۲۰۲۵ پشتیبانی کند. به این ترتیب تا سه سال آینده تمامی پردازندههای جدید AMD را میتوانید بدون تغییر مادربورد استفاده کنید. با اینحال گفتنی است پشتیبانی از نسل پیشین AM4 کمی طولانیتر بود.
مادربوردهای AM5 قرار است در نسخههای X670 و B650 از مهر و آبان ماه در دسترس علاقمندان قرار بگیرد. AMD همچنین میگوید قصد دارد هنوز به فروش پردازندههای قبلی با سوکت AM4 نیز ادامه دهد.