خواب و بیخوابی/ تاریخچهای کوتاه از علم خوابشناسی
آیا تا بحال دچار مشکل بیخوابی شدهاید؟ آیا به کیفیات متفاوت خواب خود اندیشیدهاید؟ در این مقاله فارنت، قصد داریم مروری کنیم بر تاریخچه علم خوابشناسی و درمان بیخوابی.
ناتانیل کلیتمن به عنوان پدر علم خوابشناسی مدرن شناخته میشود. وی در سال 1895 میلادی در مالدیو متولد شد و بیشتر جوانیش را در حال فرار گذراند؛ ابتدا کشتار مردم،کلیتمن را به فلسطین و سپس وقوع جنگ جهانی اول او را به ایالات متحده امریکا کشاند. در سن بیست سالگی وارد نیویورک شد در حالی که هیچ پولی به همراه نداشت. در سن بیست و هشت سالگی از دانشگاه شیکاگو موفق به اخذ مدرک دکتری شد و به عنوان هیئت علمی دانشگاه مشغول به فعالیت شد.
در یکی از اولین آزمایشات کلیتمن، وی شش نفر را برای روزها به صورت پیوسته بیدار نگاه داشته و سپس آزمایشهایی فیزیکی و روانشناختی بر روی آنها انجام داد. یکی از کارهایی که کلیتمن دائماً انجام میداد، آزمایش بر روی خود بود .وی در یکی از آزمایشات کمبود خواب بیش از هر شخص دیگری و بمدت 150 ساعت بصورت پیوسته بیدار ماند که یکی از نتایج آن خستگی شدید و نوعی توهم بود. از نتایج این توهمات او این بود که گفت «دلیل آن این است که آنها مخالف سیستم هستند» و وقتی در باره ی منظورش از او سوال کردند گفت که با یکی از حظار یک مناظره ی داغ در زمینه ی اتحادیه ی کارگری داشته!!!
در اواسط دهه نود یک شرکت تولیدات محصولات گوشتی که قصد داشت دریابد که آیا رژیمهای غذایی با پروتئین بالا در بخواب رفتن عمیق کودکان تاثیر دارد یا خیر، پشتیبانی تحقیقات کلیتمن را بر عهده گرفت. در این هنگام بود که تیم کلیتمن با کمک ابتکار یکی از شاگردان خود توانست به کشف بزرگی دست بزند که بعدها آن را آغازی بر علم خوابشناسی دانستند. کلینتمن با اتصال موقتی افراد خواب به دستگاه ای ای جی ( EEG ) که فرایندهای مغزی انسان را ثبت میکند، توانست گامی بزرگ در راه علمی سازی پروژه اش بردارد. او حتی در این راستا در اواسط دهه نود روی دختر خود «استر» نیز آزمایشاتی انجام داد و همینجا بود که دنیا برای اولین بار با مفهوم آر ایی ام (REM:Rapid Eye Movement) آشنا شد.
با گسترش مفهوم آر ایی ام بشریت توانست تا حدودی به پیچیدگیهای دنیای خواب پی ببرد. مثلا در مرحله ی اول خواب، مغز انسان امواجی را ساطع میکند که به امواج «تتا» معروف است و آرامتر و منظمتر از امواجیست که مغز انسان در زمان بیداری ساطع میکند. در مرحلهی سوم خواب نیز، مغز امواجی موسوم به «دلتا» را ساطع میکند که بسیار آرمتر و منظمتر و همراه با ارتفاع موج بیشتر و طول موج کمتر نسبت به دیگر امواج است. بطور مثال یک انسان، که در مرحله ی اول خواب خود قرار دارد، با یک صدای آرام از خواب بر میخیزد در صورتی که همان شخص وقتی در مرحلهی سوم از خواب خود قرار دارد میتواند در صداهای با شدت نسبتاً زیاد نیز بخوابد!
تحقیقات کلیتمن نشان داد که حیوانات نیز برای خود الگوهای خواب دارند و هر کدام از آر ایی ام های مخصوصی پیروی میکنند. مثلا دلفینها همیشه با نصف مغزشان میخوابند و وارد حالت آر ایی ام میشوند تا بدین وسیله از غرق شدنشان جلوگیری کنند.
با پیشرفت تکنولوژی تحقیق در زمینه ی خواب بسیار راحتتر و سریعتر شده و کمتر این تحقیقات باعث ایجاد اختلال در زندگی روزمره مردم میشوند. در حال حاضر بیش از دو هزار کلینیک خواب درمانی در آمریکا فعال است و بسیاری در این زمینه در حال تحقیق و بررسی هستند. در کل از تمام مشکلاتی که باعث بیخوابی میشوند بسیاری شناسایی شده و راه درمانی برای آنها پیدا شده است.
بر اساس تحقیقی در سال 2011 در آمریکا، بیش از نصف شهروندان بین 13 تا 64 سال تجربهی مشکلات خواب را داشتهاند و بیش از هفتادوپنج درصد از آنها از این عارضه بشدت شکایت داشتند و بیان میداشتند که در طول هفته بطور کامل نمی توانند استراحت کنند. بعد از انتشار نتایج این تحقیق سازمان حمل و نقل آمریکا نیز اعلام کرد که پنج درصد از رانندگان آمریکایی در یک ماه اخیر پشت فرمان ماشین خوابشان برده است و بخش عمدهای از تلفات جادهای ناشی از همین عارضه است. از این جهت در این زمینه نیز تحقیقات فراوانی انجام شد و کتابهای بیشماری به رشتهی تحریر در آمد که از آن جمله میتوان به کتاب دیوید راندالز اشاره کرد که درباره ی بی خوابی نوشته شده است و البته جزو معتبرترین آنها نیز محسوب می شود.
این دکتر کلیتمن هم که یهودی از اب دراومد …