آموزش نصب بوت دوگانه ویندوز و لینوکس بر روی رایانه

رویه کلی

روندی که به‌منظور نصب دوگانه دو سیستم‌عامل ویندوز و لینوکس در کنار هم باید طی کنید به‌ شرح زیر است:

نصب ویندوز

اگر در حال حاضر رایانه شما از سیستم‌عامل ویندوز بهره می‌برد یک قدم جلوتر از دیگران هستید، در غیر این‌صورت پیش از هرچیز باید ابتدا ویندوز مورد نظر خود را پیش از لینوکس، نصب کنید. درصورتیکه سیستم‌عامل لینوکس را پس از ویندوز نصب کنید، بوت‌لودر آن به طور کامل در کنار ویندوز قرارخواهد گرفت اما در صورتی که ویندوز را پس از لینوکس نصب کنید، این سیستم‌عامل به‌طور کل وجود لینوکس را نادیده گرفته و مشکلاتی برای فعال‌کردن مجدد بوت‌لودر لینوکس خواهید داشت.

ایجاد فضای لازم برای لینوکس

به‌منظور نصب لینوکس، به فضای خالی بر روی درایو سیستم ویندوز نیازخواهید داشت. استفاده از یک درایو دیسک سخت متفاوت بدین‌منظور، در صورتیکه از یک رایانه شخصی بهره می‌برید می‌تواند یک گزینه دیگر باشد. در طول این فرایند معمولا به تغییر اندازه پارتیشن ویندوز نیاز خواهید داشت تا فضای کافی برای نصب لینوکس مهیا کنید. درصورتی‌که از پایه به نصب ویندوز اقدام می‌کنید، مطمئن شوید تا فضای کافی بر روی درایو، جهت نصب لینوکس لحاظ می‌کنید. این رویه، شما را از رویارویی با مشکلات بعدی نجات خواهد داد.

نصب لینوکس

توزیع لینوکس مورد نظر خود را انتخاب و آن‌را بر روی درایو یو‌اس‌بی و یا دی‌وی‌دی قراردهید. حال رایانه خود را از طریق آن درایو راه‌اندازی و لینوکس را نصب کنید. در طول فرایند نصب مدنظر داشته باشید که گزینه نصب لینوکس در کنار ویندوز را انتخاب کرده‌اید و به‌هیچ‌وجه از گزینه پاک‌کردن کامل دیسک سخت استفاده نکنید. این رویه به طور خودکار منوی بوت‌لودر Grub2 را راه‌اندازی و امکان انتخاب سیستم‌عامل مورد نظر پس از هربار راه‌اندازی رایانه را به شما خواهد داد.

اگرچه این رویه کلی، ساده به نظر می‌رسد اما وجود مشکلات مختلف می‌تواند آن را پیچیده کند، به همین دلیل به توضیح مبسوط هر قسمت در ادامه مطلب خواهیم پرداخت.

نصب ویندوز

در صورتی که قصد راه‌اندازی کامل یک رایانه شخصی از پایه را دارید، در هنگام نصب ویندوز، حتما گزینه Custom Install را انتخاب کنید و برای ویندوز فضایی مشخص، انتخاب و فضایی خالی را برای استفاده بعدی توسط لینوکس رهاکنید. این رویه شما را از مشکلات بعدی در تغییر اندازه پارتیشن نجات خواهدداد.

ایجاد فضای کافی برای لینوکس

در ادامه احتمالا نیاز به تغییر اندازه پارتیشن سیستمی ویندوز به‌منظور ایجاد فضای کافی جهت استفاده لینوکس خواهیدداشت. در صورتی که از فضایی خالی یا دیسک‌سخت جداگانه برای لینوکس استفاده می‌کنید، بهترین گزینه ممکن را در اختیار دارید. در غیر اینصورت، نوبت به تغییر اندازه پارتیشن جاری ویندوز برای ایجاد فضای خالی مورد نیاز لینوکس می‌باشد.

ایجا فضای خالی به روش‌های مختلفی انجام‌شدنی است. اکثر نصب‌کننده‌های لینوکسی به شما امکان تغییر اندازه پارتیشن NTFS ویندوز را خواهند داد تا در طول فرایند نصب، این رویه را به‌ ساده‌ترین شکل ممکن انجام دهید، با این وجود می‌توانید از قابلیت جمع‌کردن پارتیشن ویندوز (Shrink) برای جلوگیری از مشکلات بعدی استفاده کنید.

برای انجام این عمل، ابزار مدیریت دیسک (Disk Management) را باز کرده (به منظور فراخوانی این برنامه ابتدا کلیدهای ویندوز+R را فشرده و در پنجره Run، عبارت diskmgmt.msc را تایپ کرده و اینتر کنید) حالا بر روی پارتیشن ویندوز کلیک راست کرده (معمولا درایو C) و گزینه Shrink Volume را انتخاب کنید. این رویه، فضای خالی مورد نیاز برای سیستم‌عامل جدید لینوکس شما را آماده خواهدکرد.

در صورتیکه از قابلیت رمزگذاری BitLocker در ویندوز استفاده می‌کنید، امکان تغییر اندازه پارتیشن را نخواهید داشت. در این صورت ابتدا باید کنترل پنل را بازکرده و به صفحه تنظیمات بیت‌لاکر رفته و گزینه Suspend Protection در کنار پارتیشن رمزگذاری‌شده که قصد تغییر اندازه آن‌را دارید را انتخاب کنید. پس از انجام این تغییرات، می‌توانید به تغییر اندازه پارتیشن اقدام و با راه‌اندازی مجدد رایانه، بیت‌لاکر مجددا فعال‌ خواهدشد.

نصب لینوکس

پیش از هرچیز به‌ آماده‌سازی محتوای مورد نیاز برای نصب لینوکس اقدام کنید. از طریق دانلود یک فایل ISO و رایت‌کردن آن بر روی یک دیسک و یا از طریق ایجاد یک درایو یو‌اس‌بی با قابلیت راه‌اندازی می‌توانید کار را ساده‌ کنید. با راه‌اندازی مجدد رایانه، فرایند نصب به طورخودکار از طریق دیسک و یا درایو یو‌اس‌بی مورد استفاده آغاز خواهد شد. در غیر اینصورت باید ترتیب بوت را تغییر و یا از منوی UEFI به‌منظور بوت از طریق یک درایو استفاده کنید.

در برخی رایانه‌های جدید، سیستم با توجه به فعال‌بودن گزینه Secure Boot از آغاز نصب لینوکس امتناع می‌کند. در حال حاضر اکثر توزیع‌های لینوکس حتی با فعال‌بودن این گزینه نیز شروع به عملیات نصب می‌کنند با این وجود در صورت بروز مشکل، پیش از آغاز نصب، گزینه Secure Boot را غیرفعال کنید.

پس از شروع عملیات نصب، پرسشی به منظور مشخص‌کردن مکان و نحوه نصب توزیع لینوکس از شما پرسیده خواهدشد. این گزینه در توزیع‌های مختلف لینوکس، متفاوت است، با این وجود باید به دنبال گزینه‌ای باشید که امکان نصب لینوکس در کنار ویندوز را به شما خواهد داد و یا از گزینه پارتیشن بندی دستی برای ایجاد پارتیشن‌های مورد نظر خود استفاده کنید. هیچ‌گاه گزینه‌ای مبنی بر به‌دست‌گرفتن کامل دیسک سخت و یا جایگزینی ویندوز را انتخاب نکنید زیرا در صورت انتخاب چنین گزینه‌ای، سیستم‌عامل جاری شما به طور کامل از بین خواهدرفت.

انتخاب سیستم‌عامل و شخصی‌سازی هرچه بیشتر Grub2

پس از نصب لینوکس، بوت‌لودر Grub2 بر روی سیستم شما نصب خواهد شد. در هنگام راه‌اندازی رایانه، ابتدا Grub2 بارگذاری شده و به شما امکان انتخاب سیستم‌عامل مورد نظر (ویندوز یا لینوکس) را خواهد داد.

با استفاده از گزینه‌های موجود می‌توانید به شخصی‌سازی هرچه بیشتر Grub2 به‌منظور تعیین سیستم‌عامل پیش‌فرض و یا تعیین مدت زمان توقف جهت انتخاب سیستم‌عامل اقدام کنید. البته مدنظر داشته باشید که اکثر توزیع‌های لینوکسی امکان تغییر ساده در این تنظیمات را نداده و مجبور به ویرایش فایل تنظیمات خواهید بود.

از این رویه می‌توانید به‌منظور استفاده همزمان از بیش از دو سیستم‌عامل نیز بهره ببرید. تنها نکته‌ای که باید مدنظر قرادهید، نصب ویندوز، پیش از شروع به نصب سیستم‌عامل لینوکس است.

Howtogeek